دوره ۴۹ آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی مانند دوره قبل با چالش‌ها و حواشی برای برگزاری رو به رو بود، پیش از این تاریخ ۵ اسفندماه ۱۴۰۰ برای برگزاری آزمون دستیاری دوره چهل و نهم درنظر گرفته شده بود که لغو شد.

متقاضیانی مجاز به شرکت در آزمون دستیاری پزشکی هستند که مدرک دکتری حرفه‌ای یا پزشکی عمومی خود را دریافت کرده یا دانشجوی سال آخر پزشکی عمومی باشند. فرد با پذیرفته شدن در این آزمون، آموزش‌های لازم عملی و تکمیلی را در جهت دریافت تخصص می‌آموزد. دوره تخصص یا رزیدنتی، حداقل ۴ سال به طول می‌انجامد که در این زمان دانشجو تمام آموزش‌هایی را که برای رشته تخصصی خود مورد نیاز است، فرا می‌گیرد.

بر مبنای ماده ۱۲ آئین نامه مصوبه سال ۸۱ (ضمیمه ۱) وزارت بهداشت مجاز است به برگزاری فقط یک بار آزمون پذیرش دستیار در هر سال و بر مبنای بند ۱ همین ماده این برگزارى باید در روندى مشابه کنکور سراسرى (ناظر به هم دفعات برگزاری، هم فاصله یک ساله از آزمون قبلی) انجام شود. از آنجایی که آزمون دوره ۴۸ در ۸ تیر ۱۴۰۰ برگزار شده است طبیعتاً بر طبق این مصوبه امکان برگزاری آزمون دستیارى دوره ۴۹ در سال ۱۴۰۰ فاقد وجاهت قانونی است و با استناد به این آئین نامه دیوان عدالت اداری برگزاری آزمون در سال ۱۴۰۰ را لغو کرد.

واکنش وزارت بهداشت به لغو آزمون در سال ۱۴۰۰

کوهپایه زاده دبیر شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی وزارت بهداشت گفت: موضوع کرونا، برگزاری آزمون‌ها را با چالش مواجه کرد اما در نهایت آزمون‌های تعویق افتاده وزارت بهداشت برگزار شد.

به گفته معاون آموزشی وزارت بهداشت برگزاری آزمون دستیاری همانند سایر آزمون‌های حوزه سلامت برعهده وزارت بهداشت است.

باقری فرد گفت: طبق قوانین کشور تعیین تاریخ و نحوه امتحان رشته‌های دستیاری برعهده دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و تخصصی است. براین اساس، مرکز سنجش وزارت بهداشت همه ساله تقویم امتحانات را به طور رسمی اعلام می‌کند تا داوطلبان با برنامه ریزی لازم بتوانند در این امتحانات شرکت کنند.

وی گفت: داوطلبان واقعی که با مشکلات زیاد، خود را آماده امتحان در موعد مقرر کرده اند، با تغییر تاریخ با بهانه‌های مختلف، آمادگی خود را از دست داده و چه بسا با تغییر شرایط، امکان شرکت و موفقیت را از دست می‌دهند که این امر مغایر با عدالت آموزشی است.

به گفته معاون آموزشی وزارت بهداشت در این دوره، معاونت آموزشی وزارت بهداشت مصمم به اجرای ضوابط و قوانین خود بوده و ضمن تعامل نزدیک با قوه قضاییه و دیوان عدالت اداری، در حال حل و فصل قانونی پرونده‌ها و رای‌های صادره قبلی است.  با توجه به اهمیت آزمون پذیرش دستیار و وجود صندلی‌های خالی در بعضی رشته‌های مورد نیاز کشور در طی ساله‌های گذشته، تغییراتی در نحوه امتحان در حال انجام است که پس از تایید در نشست اخیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی، اعلام خواهد شد.

«نباید از منابع قدیمی در آزمون دستیاری استفاده شود»، این اظهارات معاون آموزشی وزارت بهداشت واکنش‌هایی را به دنبال داشت و موضوع تعیین منابع تاریخ گذشته همچنان مسکوت مانده است.

بنابر رای دیوان عدالت اداری در خرداد امسال، وزارت بهداشت، مکلف به تغییر منابع پس از گذشت ۵ سال شد.

مجتبی توانگر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در نامه‌ای به وزیر بهداشت نوشت: در درس گوش، حلق و بینی کماکان برای سال ۱۴۰۰ همان منبع قدیمی ۲۰۱۰ با وجود گذشت ۹ سال از انتخاب آن (۱۳۹۲- ضمیمه ۳) برخلاف مندرجات مقدمه (ضمیمه ۵) و بند ۶-۲ و بند ۱-۱-۳ و بند ۳-۱-۳ (همگی در ضمیمه ۴) اعلام شده است، یعنى منبعى کهنه با قدمت ۱۱ سال!

در ادامه این نامه آمده است: بهت آور آن است که حتی برای سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۳)، کتاب ۲۰۱۷ را که فاقد شرایط مندرج در مقدمه (ضمیمه ۵) و بند ۳-۱-۳ آیین‌نامه (ضمیمه ۴) است به عنوان منبع درس گوش، حلق و بینی (ضمیمه ۷) یعنی ۶ سال قدیمی، اعلام کرده‌اند و این یا نشانه کاهلی یا نشانه بی‌اطلاعی از مقررات یا اصرار یا تجری معاونت آموزشی قبلى وزارت بهداشت و شورای آموزش پزشکی و تخصصی قبلى از اجرای درست مصوبات است.

توانگر نوشت: همین اشکال در عدم تغییر منبع درس رادیولوژی، آرمسترانگ ۲۰۱۳ (ضمیمه ۷) با وجود گذشت ۸ سال از انتخاب آن (۱۳۹۳) برخلاف مندرجات بند‌های فوق‌الاشاره (ضمیمه ۸) وجود دارد. نیک می‌دانید هیئت‌های ممتحنه بر طبق بند ۱-۲ (ضمیمه ۵) صرفاً به عنوان مرجع پیشنهاد دهنده مسئولیت دارند، اما تصویب منابع موضوع آیین‌نامه مبتنی بر همان بند، بر عهده کمیسیون ۷ نفره منتخب شوراست (ضمیمه ۵)؛ که بر مبنای بند ۴ آیین‌نامه (ضمیمه ۹) موظف به مراعات مصوبات شورا هستند و نمی‌توانند به بهانه مصلحت‌اندیشی رفتار سلیقه‌ای خود را مقدم بر تکالیف قانونی مندرج در آیین‌نامه بکنند.

هامون سبطی دبیر کارگروه آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت کشور گفت: سال گذشته درباره منابع آزمون دستیاری ۴۸ و زمان آن، اختلافی میان داوطلبان و مسئولان آموزش و سنجش وزارت بهداشت بود. این موضوع بررسی شد و به نتیجه رسید و در شعبه بدوی و هم شعبه تجدیدنظر حکم قطعی صادر شد؛  مبنی بر این که برخی مسئولان وزارت بهداشت متخلف بودند و باید با آن‌ها با مُر قانون رفتار شود و دیگر نباید از رفرنس‌های تاریخ گذشته و منقضی استفاده شود و بیش از یکبار در سال نباید آزمون دستیاری برگزار شود.

وی افزود: متوجه شدیم چون با متخلفان سال گذشته برخورد قانونی نشده است، امسال دوباره همان تخلفات صورت گرفته و دو مورد از رفرنس‌هایی که در آزمون آمده، تاریخ گذشته است. به طوری که ۱۳ سال از عمر یکی از رفرنس‌ها می‌گذرد و این در حالی است که ۱۳ سال کهنگی در علم پزشکی اصلا معنی ندارد.

به گفته سبطی متنی که مربوط به ۱۳ سال پیش است، چگونه می‌تواند در کشور ما که قطب پزشکی خاورمیانه به شمار می‌آید، رفرنس نخبگان ایران باشد و اعتراض نخبگان پزشک کاملا به جا و به حق است و اصلا مشخص نیست که اصرار و پافشاری برخی مسئولان به چه دلیل است و حتما باید تغییر کند.

زمان آزمون دستیاری را طبق رای دیوان عدالت اداری تعیین نمی‌کنند

وی اضافه کرد: در حکمی که از سوی قضات صادر شده، گفته شده است که باید رفرنس‌های پزشکی به روز باشد و باید تغییر کند. از آن طرف، زمان را هم مطابق قانون مصوب، اعلام نمی‌کنند و این باعث شده است که حدود ۱۲ هزار پزشک که در صف مقدم مبارزه با کرونا و حفظ سنگر بهداشت و امنیت جانی مردم ما هستند دلگیر و عصبانی شوند، زیرا راهی که سال گذشته رفتند و به نتیجه قطعی رسیده و سیستم قضایی به صورت قاطع، حق را به آن‌ها داده است، گویا دوباره باید بپیمایند و تکرار کنند.

دبیر کارگروه آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت کشور تصریح کرد: از سوی دیگر برخی مسئولان گاهی در مصاحبه‌ها عبارات و اصطلاحات عجیبی استفاده می‌کنند مثلا «در حال حل و فصل قضیه با قضات دیوان هستیم» این‌ها شائبه‌های برای استقلال قوه قضائیه به وجود می‌آورد که اصلا واقعیت ندارد. یا مسئولی گفته است که «ما به احکام قضایی کاری نداریم. زمان آزمون را بر اساس مسائل داخلی خودمان تعیین می‌کنیم»؛ بعید می‌دانم که قصد آن‌ها واقعا توهین به قوه قضائیه باشد، ولی به نظر می‌رسد که نادانسته شأن قوه قضائیه را پایین می‌آورند و سریعا باید با این رویه‌های نوظهور برخورد شود.

اردیبهشت ۱۴۰۱، زمان احتمالی برگزاری آزمون دستیاری پزشکی

در نهایت محسن عباسی مشاور اجرایی دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی در واکنش به برخی درخواست‌ها برای اعلام زمان برگزاری آزمون و منابع گفت: بنا به نظر دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و تخصصی و معاون آموزشی وزارت بهداشت، قرار بر این شد که آزمون دستیاری اوایل سال آینده و احتمالاً در اردیبهشت در تاریخ مناسبی که در سایت اعلام خواهد شد، برگزار شود.

عباسی افزود: این تصمیم درونی است و ارتباطی با احکام احتمالی صادره از سوی مجامع قضایی ندارد، متاسفانه برخی افراد قصد دارند از این مَحمِل سواستفاده و خودشان را عامل تغییر تاریخ آزمون دستیاری اعلام کنند که چنین چیزی نیست و این تغییر به مصلحت درونی انجام شده و منابع آزمون دستیاری نیز همان است که در سایت سنجش قرار گرفته است.

 درخواست نظام پزشکی از وزارت بهداشت برای تعیین تاریخ آزمون دستیاری پزشکی

سید موید علویان رئیس هیئت مدیره نظام پزشکی تهران در نامه‌ای به وزیر بهداشت، خواهان مشخص شدن زمان و نحوه برگزاری آزمون پذیرش دستیاری ۴۹ شد.

در ابتدای این نامه خطاب به وزیر بهداشت آمده است: نقش شورای آموزش پزشکی تخصصی وزارت بهداشت در سیاست‌گذاری کلان در کمیت و کیفیت آموزش و نظارت بر رعایت قوانین و مقررات حاکم بر نحوه برگزاری آزمون‌ها و … بی‌بدیل است. بدون شک راه رفته در برخی آزمون‌های دستیاری که منجر به شکایت‌های متعدد از داوطلبان شده و در برخی موارد به احکام صادره از دیوان عدالت منجر شده را باید مورد بازبینی قرار داد.

در ادامه این نامه آمده است: به صراحت عرض کنم که دوران فعلی می‌تواند با اصلاح فرایند‌ها و کارآمد کردن نظام آموزشی به عنوان دوران طلایی آموزش پزشکی رقم بخورد؛ به نحوی که بتواند رسالت مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی را در مطالبات سلامت مردم به انجام رساند؛ به شرطی که از حاشیه‌ها دوری کرد و به اصلاح امور پرداخته و در صورت صلاحدید نسبت به بررسی موضوع اعتراضات داوطلبان امتحان دستیاری دوره ۴۹ و اصلاح روند فعلی دستور به اقدام شود.

در این نامه تاکید شده است: زمان برگزاری امتحان دستیاری ۴۹ و منابع امتحانی اعلام شده و فرصت تا امتحان مورد اختلاف است، شکایت عده‌ای از داوطلبان منجر به صدور احکام قضایی شده است. از آنجایی که صراحت قوانین بالادستی بر انجام یک آزمون در سال دلالت دارد اصرار بر برگزاری آن در سال جاری نتیجه‌ای جز تشدید اختلافات و تضییع حقوق عده‌ای از داوطلبان نخواهد داشت. اعلام صریح زمان برگزاری امتحان دستیاری دوره ۴۹ با در نظر گرفتن زمان و فاصله قانونی از اعلام تاریخ برگزاری بسیار مهم است.

شورای صنفی مرکزی دانشجویان : وزارت بهداشت، تاریخ آزمون دستیاری  را اعلام کند

بیش از یک ماه از زمان تاریخ احتمالی می‌گذرد و با وجود انتشار ویرایش جدید تقویم آزمون‌ها در وزارت بهداشت، هنوز خبری از تاریخ برگزاری آزمون دستیاری پزشکی نیست، شورای صنفی مرکزی دانشجویان وزارت بهداشت هم دیروز در نامه‌ای به بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، خواستار تعیین تکلیف تاریخ جدید آزمون دستیاری پزشکی دوره ۴۹ شد.

در این نامه آمده است: با توجه به اختلافات قضایی اخیر درباره آزمون دستیاری دوره ۴۹ و لغو و تاریخ قبلی این آزمون که مقرر شده بود اسفند ماه امسال برگزار شود، همچنان و در هیچ یک از تقویم‌های آموزشی اعلامی وزارت بهداشت (از جمله تقویم هشتم دی‌) خبری از تاریخ جدید آزمون نیست. این موضوع موجب بلاتکلیفی، استرس و سردرگمی فراوان داوطلبان شده و دانشجویان سراسر کشور با پیام‌های متعدد خود به شورای صنفی مرکزی خواستار مشخص شدن تکلیف این آزمون شده‌اند. به همین منظور شورای صنفی دانشجویان وزارت بهداشت در راستای صیانت از حقوق دانشجویان این سرزمین از وزیر بهداشت و سایر مسئولان آموزشی وزارت بهداشت تقاضا دارد نسبت به اعلام هر چه زودتر تاریخ قطعی آزمون دستیاری دوره چهل و نه و تعیین تکلیف این موضوع اقدام کنند.